Τον Φεβρουάριο του 1967 ,ο Bill Shankly έδειξε ένα από τα χαρισματικά γνωρίσματα της προσωπικότητας του-αυτό της αποφασιστικότητας , κερδίζοντας την υπογραφή του 19χρονου Emlyn Hughes.
Οι ικανότητες του Emlyn Hughes ήταν τέτοιες που έκαναν τον Shankly να γυρίσει αρκετές φορές το κεφάλι του για να τον παρατηρήσει καλύτερα και δεν δίστασε να του δώσει αμέσως τη φανέλα και το ντεμπούτο του σχετικά γρήγορα.
Ο Shankly είχε ‘ερωτευτεί’ τον Hughes από τη στιγμή που τον είδε , και με την άδεια της Blackpool ,θα έπαιρνε συχνά-κάθε Κυριακή πρωί, τηλέφωνο στον παίκτη για να ελέγξει αν πρόσεχε τον εαυτό του αλλά και για να του τονίσει ότι σύντομα θα ερχόταν στο Anfield.
Πιστός στα λόγια του ο θρυλικός manager των Κόκκινων έκανε αμέσως την πρόταση του στον παίκτη αμέσως μόλις η Blackpool του έδωσε το ‘πράσινο φως’.
Διευκολύνθηκε μάλιστα στη διεκπεραίωση αυτής της μεταγραφής από τον άνθρωπο που είχε πολεμήσει με ‘νύχια και με δόντια’ την ολοκλήρωση της, τον Ron Suart, o οποίος ως manager της Blackpool, ήταν και το μοναδικό εμπόδιο μιας πιθανής μελλοντικής συνεργασίας Shankly-Hughes.
Η Blackpool εκείνη την περίοδος βρισκόταν σε μάχη για την αποφυγή υποβιβασμού, οπότε απέλυσε τον Suart και ο τελευταίος συμβούλευσε τον Hughes ότι θα ήταν καλύτερο για την καριέρα του να μετακινηθεί στους Κόκκινους.
Αριστερό μπακ
Κατά τη διάρκεια της σαιζόν 1966/67 η θέση του αριστερού αμυντικού είχε εξελιχθεί σε αναπάντεχο πρόβλημα για τους Κόκκινους, καθώς στην πρώτη αγωνιστική και στον αγώνα του Anfield εναντίον της Leicester, τραυματίστηκε με άτυχο τρόπο ο Gerry Byrne.
O Byrne ήταν μόλις 28 χρονών και είχε κατακτήσει ήδη το Μουντιάλ με την Εθνική Αγγλίας αλλά και πρωτάθλημα με τους Κόκκινους την προηγούμενη χρονιά. Θεωρητικά λοιπόν είχε ακόμα στην ηλικία αυτή ,μπροστά του, πολλές κορυφές να κατακτήσει ακόμα.
Ο τραυματισμός του δυστυχώς ήταν τέτοιος που του επέτρεψε να παίξει μόλις 50 αγώνες στη συνέχεια με τους Κόκκινους πριν ανακοινώσει και επίσημα την αποχώρηση του από το ποδόσφαιρο.
Έχοντας λοιπόν πρόβλημα στη θέση νούμερο 3, ο Shankly στράφηκε αρχικά στους Geoff Strong και Gordon Milne, με τον πρώτο να προσαρμόζεται γρήγορα στο νέο του ρόλο και να κερδίζει τη συμμετοχή του στη βασική ενδεκάδα, ενώ υπήρχε η ελπίδα ότι ο Byrne θα κατάφερνε να ξεπεράσει τα προβλήματα του τραυματισμού του.
Παρόλα αυτά ο Shankly κρατούσε ανοικτές τις επιλογές του όσο αφορά την απόκτηση του Hughes αν και η γενική παραδοχή ήταν ότι ο παίκτης είχε έρθει στο Anfield ως ένας πολλά υποσχόμενος αμυντικός για να καλύψει μελλοντικά το αριστερό άκρο της άμυνας.
Δεν πέρασαν λίγες μέρες από την άφιξη του Hughes και ο Shankly τον έβγαλε στον αγωνιστικό χώρο, στον εντός έδρας αγώνα εναντίον της Stoke City, αλλά προς μεγάλη έκπληξη στο κέντρο της ομάδας, δίπλα στον Willie Stevenson και στη θέση του τραυματία Milne.
Η Liverpool κέρδισε με 2-1, με αποτέλεσμα να επιστρέψει και πάλι στην κορυφή της βαθμολογίας της First Division .
Ακολούθησαν όμως η έξοδος από τη συνέχεια του FA Cup από την Everton -ο Hughes δεν μπορούσε να παίξει σε εκείνο τον αγώνα ,και οι μόλις 2 νίκες στους επόμενους 11 αγώνες που οδήγησαν τους Κόκκινους στην 5η θέση.
Ο κυριότερος λόγος γι’ αυτήν την άδοξη πτώση των περσινών πρωταθλητών ήταν ότι οι επιθετικοί της Liverpool είχαν μείνει άσφαιροι.
Ο Byrne είχε καταφέρει να επιστρέψει στους αγωνιστικούς χώρους ταυτόχρονα σχεδόν με την έλευση του Hughes, αν και στη συνέχεια θα έχανε τη συμμετοχή του αρκετές φορές σε αγώνες. Η επάνοδος του Byrne είχε οδηγήσει τον Shankly να παίξει στον Hughes στο κέντρο της ομάδας αλλά υπήρχαν και αγώνες που οι οπαδοί των Κόκκινων τον έβλεπαν στη φυσική του θέση. Προφανώς ο Shankly πάλευε να βρει το κατάλληλο σχήμα ώστε να σταματήσει την πτώση της ομάδας του εκείνη την περίοδο.
Όσο κι αν εκτιμούσε τις δυνατότητες του παίκτη στην άμυνα ο Shankly είχε πειστεί πάντως ότι έπρεπε να του δώσει έναν πιο κεντρικό ρόλο στην ομάδα.
Στην αρχή της σαιζόν 1967/68 ο Byrne είχε αποκτήσει πια την απαιτούμενη φυσική κατάσταση αλλά ο Milne είχε μετακινηθεί στην Blackpool και ο Stevenson είχε χάσει το φορμάρισμα του άρα και τη συμμετοχή του στη βασική ενδεκάδα.
Για να λύσει το πρόβλημα του σκοραρίσματος της προηγούμενης σαιζόν, ο Shankly είχε αποκτήσει τον Tony Hateley από την Chelsea ,οπότε έπρεπε να μετακινήσει τον Ian St John στο κέντρο της ομάδας ,δημιουργώντας έτσι με τον Emlyn Hughes, ένα καινούργιο δίδυμο στη μηχανή της Liverpool .
Αποδείχθηκε ότι το μάτι του St John ,ικανό να βρίσκει ανοίγματα στην αντίπαλη άμυνα, σε συνδυασμό με την φαινομενικά αστείρευτη ενέργεια του Hughes ευνόησε την καριέρα πολλών παικτών των Κόκκινων εκείνα τα χρόνια.
Απαραίτητη η αλλαγή
Ως Ευλογία θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς την έμπνευση των αλλαγών του θρυλικού Shankly . Για πολλούς όμως ήταν και κατάρα αφού άργησε να διαλύσει την ομάδα-και άρα να δημιουργήσει νέα, που του έφερε δύο πρωταθλήματα και το πρώτο FA Cup μαζί με τον πρώτο Μεγάλο Τελικό σε επίπεδο Ευρώπης.
Τις σαιζόν 1967/68 και 1968/69 η γενική παραδοχή ήταν ότι η Liverpool έφτανε πολύ κοντά στην πηγή για νέους θριάμβους χωρίς να τους γευτεί και ακριβώς αυτή η αίσθηση είχε εμποδίσει τον Shankly από την υλοποίηση πιο σημαντικών αλλαγών στη δομή της ομάδας, αν εξαιρέσουμε την αποπομπή του Hateley για χάρη του περισσότερο αισθητικά ευχάριστου Alun Evans.
Το ξεκίνημα της σαιζόν 1969/70 ήταν εντυπωσιακό και ο Shankly άρχισε να νιώθει δικαιωμένος για την πίστη του στους παλιότερους παίκτες της ομάδας οι οποίοι του είχαν χαρίσει τίτλους στα μέσα της δεκαετίας του 60.
Ο Hughes πλέον είχε ανακηρυχθεί σε αδιαμφισβήτητο δυναμό της μηχανής των Κόκκινων με τον Shankly να μην έχει καμία πρόθεση να τον ‘επιστρέψει’ στα αριστερά της άμυνας-ο Byrne είχε ήδη αποχωρήσει, ακόμα κι όταν ο Alf Ramsey κάλεσε τον παίκτη στην Εθνική ως backup του Terry Cooper στην αντίστοιχη θέση.
Δυστυχώς για την Εθνική Αγγλίας ο Ramsey απέτυχε να ακολουθήσει το παράδειγμα του Shankly έχοντας τον στο κέντρο της ομάδας του και χτίζοντας την ομάδα γύρω από αυτόν με αποτέλεσμα ο παίκτης να κατοχυρώνει τη θέση του αριστερού μπακ στην Εθνική ως πρώτη επιλογή, μέχρι την άνοιξη του 1974.
Σε εκείνα τα χρόνια η Αγγλία με τον Hughes στην άμυνα δεν κατάφερε και πολλά, αποκλείστηκε μάλιστα από την Δυτική Γερμανία στους δύο αγώνες των play offs το 1972 ,από τα τελικά του 1974, σε αντίθεση με την Liverpool του Shankly στην οποία ο παίκτης είχε αναδειχθεί σε ‘στρατηγό’ της.
Μια νέα, φρέσκια ομάδα έκανε τότε την εμφάνιση της στο Anfield η οποία εκτός από τον Hughes στο κέντρο είχε και τον Ian Callaghan με τον τελευταίο να μετακινείται εκεί από το δεξιό πλευρό της ομάδας.
Μπορεί να χάθηκε ένας Τελικός FA Cup το 1971 και την επόμενη χρονιά να χάθηκε το πρωτάθλημα από ένα πολύ αμφισβητούμενο-ως προς την ακύρωση του, τέρμα στην τελευταία αγωνιστική εκτός έδρας στην Arsenal αλλά εκείνη η ομάδα της Κόκκινων δεν είχε όρια στους στόχους της, φτάνοντας σε νέα ύψη ,με την κατάκτηση του νταμπλ (Πρωτάθλημα και UEFA Cup) τη σαιζόν 1972/73 και την κατάκτηση ενός ακόμα FA Cup το 1974.
Μετά την κατάκτηση αυτών των τροπαίων ο Emlyn Hughes έγινε ο αρχηγός της ομάδας.
Πρωτοπόροι
Τον Οκτώβριο του 1973 ο Hughes ήταν μέλος της Εθνικής Αγγλίας η οποία είχε έρθει ισόπαλη στο Wembley εναντίον μιας τυχερής αν και αποφασισμένης Πορτογαλίας , ένα αποτέλεσμα που έστειλε τη δεύτερη στα Τελικά του Μουντιάλ τον επόμενο χρόνο και πολλοί πλέον είχαν αρχίσει να αμφιβάλλουν για την ικανότητα του Ramsey να διακρίνει το ταλέντο και τη χρησιμότητα του παίκτη στο κέντρο της ομάδας περισσότερο από ότι στην άμυνα .
Στο Anfield όμως ,ο Shankly είχε αρχίσει να βλέπει έναν πιο αμυντικό ρόλο για τον παίκτη του αν και όχι αυτόν στον οποίο τον είχε καθηλώσει ο Ramsey.
Ως μέρος των πολλών αλλαγών στην αρχή της δεκαετίας του 70, ο Shankly είχε απαντήσει στην αποχώρηση του Ron Yates με το δίδυμο Tommy Smith και Larry Lloyd στο κέντρο της άμυνας, έχοντας ως επιλογή επίσης τον προσαρμοσμένο Ian Ross ,αν και ο τελευταίος αποχώρησε ψάχνοντας αλλού περισσότερο χρόνο συμμετοχής και συγκεκριμένα στην Aston Viila όπου και τον κέρδισε.
Πριν το τέλος του 1972 είχε γίνει φανερό ότι ο αντικαταστάτης του Ross, o Trevor Storton δεν ήταν ανάλογου επιπέδου ώστε να του εμπιστευθούν μια θέση και όταν ο Smith άρχισε να υποφέρει από τραυματισμούς – φθινόπωρο και Χειμώνα της σαιζόν 192/73, ο Shankly στράφηκε στον Hughes.
Μπαίνοντας στο κέντρο της άμυνας χωρίς κανένα πρόβλημα ,ο Hughes δεν πρόσφερε μόνο αξιόλογη κάλυψη στα μετόπισθεν αλλά και ματιές στο μέλλον της Liverpool αφού συνέχισε να προωθείται με την μπάλα στα πόδια του, ακριβώς και όπως όταν έπαιζε στο κέντρο της ομάδας.
Κάπως έτσι ένας σπόρος φυτεύτηκε στο μυαλό του Shankly.
Κατά τη διάρκεια εκείνων των πρώτων εβδομάδων έλαμψε η ευστροφία του Hughes ,ο οποίος κατάφερε να καλύψει επίσης τα αριστερά της άμυνας σε λίγους αγώνες -λόγω της απουσίας του Alec Lindsay, και επέστρεψε στο κέντρο για να βοηθήσει τον νεοεμφανιζόμενο Phil Thompson- μελλοντικό συνεργάτη του στην άμυνα.
Με τον Callaghan να απολαμβάνει τη ζωή του ως κεντρικός μέσος, την εντυπωσιακή συνεισφορά του Thompson και η ευκολία με την οποία ο Peter Cormack πέρασε κι αυτός στο κέντρο από τα δεξιά, ο Shankly έβλεπε ότι οι συμπαίκτες του Hughes κάλυπταν την απουσία του στο κέντρο ,όσο ο τελευταίος ‘αναγκαζόταν’ να παίζει σε άλλες θέσεις.
Ο Smith επέστρεψε στη δράση και ο Hughes γύρισε στο κέντρο μέχρι τον αγώνα στο Highbury, εναντίον της Arsenal στις αρχές Νοέμβρη, όπου τα πράγματα άλλαξαν ριζικά.
Προς μεγάλη έκπληξη όλων ,ο Shankly έβγαλε από την ενδεκάδα τον Smith και πέρασε τον Hughes δίπλα στον Lloyd στο κέντρο της άμυνας.
Εκνευρισμένος ο Smith έφυγε από το Highbury και πήρε το πρώτο τρένο της επιστροφής για το Liverpool από τον σταθμό του Euston.
Τρεις μέρες αργότερα η Liverpool αποκλείστηκε από τον Ερυθρό Αστέρα στο Anfield για το European Cup αλλά η συζήτηση της ημέρας ήταν η ύποπτη απουσία του Smith του οποίου το όνομα δεν υπήρχε καν στη λίστα των 5 αναπληρωματικών.
Ο Smith τελικά παρέμεινε εξοστρακισμένος για άλλες τρεις εβδομάδες από την ομάδα της Liverpool ως τιμωρία του Shankly για την αντίδραση του στο Highbury.
Κατάφερε να επιστρέψει στην ομάδα αλλά όχι στην παλιά του θέση. Για ένα διάστημα κάλυπτε στα δεξιά της άμυνας τον τραυματισμένο Chris Lawler ,μέχρι που κατοχύρωσε το όνομα του εκεί.
Διετέλεσε δε εξαιρετικά τα καθήκοντα του, ως δεξί μπακ ,για τα επόμενα δυόμιση χρόνια μέχρι την έλευση του Phil Neal.
Οι θρύλοι του Anfield λένε ότι η στιγμή έμπνευσης του Shankly για την αντικατάσταση των στατικών κεντρικών αμυντικών με παίκτες που να μπορούν να κουβαλούν τη μπάλα ήρθε στον αγώνα με τον Ερυθρό Αστέρα.
Η αλήθεια είναι ότι ο Shankly σκεφτόταν κάτι τέτοιο για 12 μήνες πριν τον αγώνα αυτόν.
Ο Hughes στα νέα του καθήκοντα ως κεντρικός αμυντικός δημιουργούσε εντύπωση, έχοντας δίπλα του τον Lloyd αρχικά, μέχρι που ο 2ος τραυματίστηκε στο γόνατο, οπότε βρήκε νέο συνεργάτη στο πρόσωπο του Thompson.
Ο Lloyd δεν κατάφερε να παίξει ξανά για την ομάδα και το καλοκαίρι πουλήθηκε στην Coventry City με το ποσό της μεταγραφής να αποτελεί ιστορικό ρεκόρ για τους Κόκκινους.
Η Εξέλιξη του Paisley
H συνεργασία των Hughes και Thompson ήταν τόσο εντυπωσιακή που οι διάδοχοι του Ramsey στην Εθνική Αγγλίας, οι Don Revie και Ron Greenwood καλούσαν το ζευγάρι ανελλιπώς στις ομάδες τους.
Μέσα στα επόμενα 5 χρόνια τα μετάλλια και τα Κύπελλα έρχονταν σε ποσότητες στο Anfield ,με τον Hughes αρχηγό της ομάδας και τον Bob Paisley στο τιμόνι της.
Ήρθαν άλλα 3 πρωταθλήματα δύο European Cups, ένα UEFA Cup , αρκετά Charity Shields και ένα European Super Cup.
Έχοντας ως βάση το νέο κεντρικό αμυντικό δίδυμο και στα δοκάρια τον Ray Clemence ,ο Paisley έχτισε πάνω σε αυτήν την τριάδα που ξέφυγε με το ποδόσφαιρο της από τα στενά όρια του Βρετανικού στυλ.
Με την επανάσταση σε ένα σύστημα, το οποίο βασιζόταν στην απλότητα του , ο Hughes σήκωσε ως αρχηγός τα πιο σημαντικά τρόπαια στην Ευρώπη σε τρεις διαδοχικές σαιζόν τις 1975/76, 1976/77 και 1977/78 σε μια εποχή μάλιστα που η Liverpool είχε δημιουργήσει αυτοκρατορία στην Αγγλική ποδοσφαιρική σκηνή.
Λίγοι όμως κατάλαβαν εκείνο το βράδυ του Μαίου του 1978, όταν ο Hughes σήκωνε στον ουρανό του Wembley το European Cup ,μετά τη νίκη επί της Club Brugge- η Liverpool έγινε η πρώτη Βρετανική ομάδα που το κατέκτησε , ότι ο αρχηγός θα έπεφτε και εκείνος θύμα της εξέλιξης που είχε σχεδιάσει ο Paisley.
H ειρωνεία μάλιστα ήταν ότι ο Hughes για περισσότερο από το μισό μέρος της σαιζόν 1977/78 έπαιξε στα αριστερά της άμυνας, στη θέση του τραυματία Joey Jones, καταλήγοντας έτσι στο φθινόπωρο της καριέρας του στους Κόκκινους να παίζει στη θέση για την οποία τον προόριζαν στην αρχή.
Και αυτό που επιτάχυνε το κύκνειο άσμα του Hughes δεν ήταν άλλο από το ντεμπούτο του Alan Hansen τον Σεπτέμβριο του 1977 στο κέντρο της άμυνας.
Οι περισσότεροι είχαν πει τότε ότι είχαν υπνωτιστεί από το εντυπωσιακό παιχνίδι του Hansen, ο οποίος ήταν στην αρχή η 4η επιλογή του Paisley για το κέντρο της άμυνας. Παίζοντας όμως δίπλα στον Thompson στον Τελικό του European Cup εκείνο το βράδυ, το μέλλον φανερώθηκε ευδιάκριτα.
Μέχρι τον Οκτώβριο του 1978 ,ο Hansen είχε κάνει δική του τη φανέλα με το νούμερο 6 και με τον Alan Kennedy να καπαρώνει τη θέση από τα αριστερά , ο Emlyn Hughes αν και αρχηγός της ομάδας έβρισκε τον εαυτό του ενδεκάδας.
Το αποφασιστικό σημείο ήταν η ήττα στο European Cup από την Nottingham Forrest όταν ο Paisley συνειδητοποίησε ότι ο Hughes με πρόβλημα πλέον στο γόνατο δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει την πρόκληση του Hansen.
Τρελό Άλογο
Ο Hughes θα επέστρεφε σποραδικά στη δράση , συνήθως στη θέση του αριστερού μπακ ως αλλαγή του μη σταθερού Alan Kennedy.
Έπαιξε για τους Κόκκινους ,τους δύο τελευταίους του αγώνες στην αποτυχημένη προσπάθεια να ξεπεράσουν το εμπόδιο της Manchester United στον Ημιτελικό του 1979, λίγο καιρό μετά τον αγώνα προς τιμήν του εναντίον της Borussia Monchengladbach.
Λίγο πριν την αρχή της σαιζόν 1979/80 του επιτράπηκε να φύγει για την Wolves με την οποία κατέκτησε ως αρχηγός το League Cup- ο μόνος εγχώριος τίτλος που του είχε ξεφύγει στο Anfield.
Η τελευταία του ‘ανταγωνιστική΄ εμφάνιση στο Anfield έγινε το Νοέμβριο του 1982 ως παίκτης -manager της Rotherham United.
Βαφτίστηκε ως Τρελό άλογο από το Kop – ένα παρατσούκλι όμως που του δόθηκε από τους Evertonian με λιγότερο ευγενικά κριτήρια , και λατρεύτηκε όσο λίγοι από τους οπαδούς της Liverpool.
Ακουγόταν όμως ότι δεν ήταν και τόσο ενωτική φιγούρα στα αποδυτήρια και το φέουδο του εναντίον του Smith ήταν πασίγνωστο.
Θεωρούνταν επίσης ότι είχε αποξενωθεί με κάποιους από τους συμπαίκτες του ενώ και οι πολιτικοί του προσανατολισμοί- όπως μαθεύτηκε αργότερα, δεν ήταν δημοφιλείς.
Μετά την αποχώρηση του από το ποδόσφαιρο ασχολήθηκε με το ραδιόφωνο, την τηλεόραση- στον αγώνα του Hillsborough ήταν σχολιαστής για το BBC , και τον έντυπο τύπο, ενώ ήταν εξαιρετικά δημοφιλής με τις εμφανίσεις του στην εκπομπή A Question of Sport.
Στη δεκαετία του 90 σχολίαζε και είχε την άποψη του σε θέματα που αφορούσαν τους Κόκκινους μέχρι που τελικά η υγεία του χειροτέρεψε.
Τον Νοέμβριο του 2004 πέθανε στην ηλικία των 57 χρονών από καρκίνο στον εγκέφαλο.
Ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς παίκτες της ιστορίας της Liverpool και παραμένει αθάνατος με την αποκάλυψη του μπρούτζινου αγάλματος τον Ιανουάριο 2020 που τον αναπαριστά στις πλάτες του Bob Paisley.
Ένα άγαλμα.
Δύο φιγούρες.
Δύο άνδρες που έδωσαν τα πάντα για να βοηθήσουν την Liverpool να γίνει μια από τις κορυφαίες ομάδες στο Παγκόσμιο Ποδόσφαιρο.
