Γράφει ο Αλέξανδρος Μωρέλλας, δημοσιογράφος, χομπίστας αρθρογράφος για την Premier League & μέλος της Πανελλήνιας Λέσχης Φίλων Liverpool.
Στην πρεμιέρα του Video Assistant Referee στην Ελλάδα το 2019, την παράσταση έκλεψε η σακούλα με τα σουβλάκια που μπούκαρε σε live σύνδεση στον αγώνα Λαμία – Παναθηναϊκός. Η γραφικότητα της ελληνικής διαιτητικής πραγματικότητας, ωστόσο, ωχριά μπροστά στο «τσίρκο» που παρουσιάζει κάθε βδομάδα η διαιτησία της Premier League, θυμίζοντας προηγούμενες «ένδοξες» εποχές που οι αγώνες στο νησί δεν έληγαν αν δεν έβαζε γκολ ή δεν έπαιρνε πέναλτι η Manchester United.
Οκτώβριος 2019, Old Trafford, Manchester United – Liverpool. Ο Lindelof ρίχνει κλωτσιά από πίσω στον Origi, o οποίος χάνει την μπάλα και, στην αντεπίθεση, η Manchester United θα κάνει το 1-0. Ο διαιτητής Martin Atkinson, που έχει συνδέσει το όνομά του με τις χειρότερες αποφάσεις εις βάρος της Liverpool στα χρόνια του Klopp, κάνει νομοτελειακά την πάπια, ενώ και στο VAR οι υπεύθυνοι φαίνεται να το είχαν ρίξει, όπως στο Λαμία-Παναθηναϊκός, στα σουβλάκια. Άλλωστε δεν θα μπορούσαν να κάνουν και πολλά, καθώς, όπως εξήγησε ο άγγλος πρώην διαιτητής Dermot Gallagher μετά τον ντόρο που ξέσπασε, από τη στιγμή που ο Atkinson δεν «είδε» παράβαση στο φάουλ του Lindelof, ο VAR δεν θα ήταν εύκολο να αλλάξει την απόφαση. Το Twitter παίρνει φωτιά, debate διοργανώνονται στο διαδίκτυο, ενώ οι αθλητικοί συντάκτες ξεκινούν να γράφουν κατεβατά, έστω κι αν η Liverpool κατάφερε να ισοφαρίσει σε 1-1.
Ο προπονητής της United, Ole Gunnar Solskjaer όταν θα ερωτηθεί για τη φάση στη συνέντευξη τύπου που ακολούθησε, με ειρωνικό και υπεροπτικό ύφος θα απαντήσει: «Δεν ήταν φάουλ 100%, δεν παίζουμε μπάσκετ εδώ, παίζουμε ποδόσφαιρο». Ωστόσο, τον σκληροτράχηλο χαρακτήρα του αθλήματος, o Ole θα τον ξεχάσει πολύ σύντομα, καθώς από την περσινή σεζόν μέχρι σήμερα, οι αέρινοι και ευπαθείς παίκτες της United θα κερδίσουν 20 πέναλτι, πολλά από τα οποία δεν θα δίνονταν φάουλ ούτε καν στο μπάσκετ. Ένα από αυτά μάλιστα ήταν και καθαρό επιθετικό φάουλ. Από το 2018 που ανέλαβε προπονητής της United o Solskjaer έχει πριμοδοτηθεί με 32 πέναλτι, όταν ο Klopp σε 5,5 χρόνια με τη Liverpool έχει πάρει μόλις 30! Κάπως έτσι, θα αναγκαστεί και η Independent σε άρθρο της στη λήξη της περσινής σεζόν να μετονομάσει τη United σε Penalty United.
Τα φετινά κατορθώματα της «Παράγκας»
Στον πρόσφατο αγώνα με την Aston Villa o Pogba θα ανατρέψει…τον εαυτό του, αλλά ο Michael Oliver θα δει πέναλτι. Ο VAR φυσικά θα συνεχίσει να πίνει τσάι και η πολύτιμη ανατροπή μαζί με την κορυφή του πρωταθλήματος θα έρθουν για μια ομάδα που οι ίδιοι οι φίλαθλοί της τη χαρακτήριζαν θλιβερή μέχρι την 4η αγωνιστική όταν δεχόταν 6 γκολ στην έδρα της από την Tottenham. Στον αγώνα με την West Ham η μπάλα θα βγει πλάγιο, ο βοηθός δεν θα δει τίποτα, και στη συνέχεια της φάσης η Manchester United θα ισοφαρίσει σε 1-1, γεγονός που τη βοήθησε καταλυτικά στο να γυρίσει τούμπα τον αγώνα. Στο ντέρμπι με την Chelsea ο Maguire θα κάνει κεφαλοκλείδωμα στον Azpilicueta εντός της περιοχής, αλλά o διαιτητής και ο VAR θα φορέσουν ξανά τα κόκκινα γυαλιά. Προς απογοήτευσή τους, οι φανατικοί φίλαθλοι και πρώην παίκτες της United, Patrice Evra και Jimmy Floyd Hasselbaink θα δηλώσουν δημόσια μετά τον αγώνα πως η φάση ήταν καθαρό πέναλτι. Στο παιχνίδι με την Brighton ο διαιτητής θα σφυρίξει τη λήξη βρίσκοντας τις ομάδες ισόπαλες 2-2, ωστόσο ο VAR θα ανακαλύψει χέρι σε νεκρό χρόνο (που σε κανέναν άλλο αγώνα της Premier δεν θα δινόταν παρά μόνο εις βάρος της Liverpool) με συνέπεια να ξαναρχίσει ο αγώνας για να δοθεί πέναλτι στη United και, αμέσως μετά το 2-3, να λήξει! Κάτι σαν βολή μπάσκετ σε νεκρό χρόνο δηλαδή. Μόνο που εδώ δεν παίζουμε μπάσκετ μας διαβεβαίωσε ο Ole. Ναι, φίλτατε Ole, σε ακούμε προσεκτικά.
Η λίστα της διαιτητικής εύνοιας της Manchester United δεν έχει αρχή, μέση και σίγουρα όχι τέλος. Όχι μέχρι να επιστρέψει στο θρόνο της παράγκας η Ευνοούμενη. The Favorite. Βέβαια, δεν αρκεί μόνο να κερδίζει η Manchester. Θα πρέπει να χάνει και ο βασικός της αντίπαλος.
Δεν φτάνει να κερδάνε μόνο ο Ολυμπιακός και το Αιγάλεω. Πρέπει να χάνει και η Λίβερπουλ.
Η διαχρονική ατάκα του πρώην προέδρου του συνδέσμου διαιτητών Πειραιά, Γιάννη Σπάθα, «ο Ολυμπιακός και το Αιγάλεω να κερδάνε και οι άλλοι να πάνε να…», δεν είναι αρκετή ως μεθόδευση, για να αναβιώσουν τα περασμένα μεγαλεία της Manchester United. Θα πρέπει να ανακοπεί και η, ήδη γεμάτη εμπόδια, πορεία της αιώνιας αντιπάλου Liverpool. Το «μήνυμα» φαίνεται να έχει περάσει παντού: το ενδεχόμενο του 20-20 (σε πρωταθλήματα), πρέπει να αποτραπεί πάση θυσία. Η Liverpool των 13 τραυματιών, της ελάχιστης μεταγραφικής ενίσχυσης, του άδειου Anfield και της ελλιπούς προετοιμασίας καταφέρνει να είναι πρώτη. Ο μόνος τρόπος να την τσακίσεις, λοιπόν, δεν είναι άλλος από το να της κλέψεις αυτό που της ανήκει: την ελπίδα να διεκδικήσει τον τίτλο ακόμα κι όταν δεν παίζει ούτε καν στο 50% των δυνατοτήτων της.
Και έτσι ξεκίνησαν οι χειρουργικές επεμβάσεις:
- Πριν εξελιχθεί η 7άρα από την Aston Villa, στο 1-0 δεν δίνεται καθαρό πέναλτι στον Salah. Ναι, μετά ακολούθησε κατάρρευση, αλλά ποιος προδικάζει ότι με ένα άμεσο 1-1 θα ερχόταν;
- Στον αγώνα με την Everton (2-2) δεν δίνεται καθαρή κόκκινη στον τερματοφύλακα Pickford, για το δολοφονικό φάουλ που στοίχισε ολόκληρη τη σεζόν στον Van Djik, ενώ ακυρώνουν ως οφσάιντ καθαρό γκολ της Liverpool στις καθυστερήσεις, για να μη φύγει με τη νίκη.
- Στον αγώνα με τη Sheffield United καθαρό μαρκάρισμα του Fabinho εκτός περιοχής δίνεται πέναλτι και η Sheffield προηγείται!
- Στον αγώνα με τη Manchester City δίνεται πέναλτι σε χέρι του Gomez, όταν αντίστοιχη φάση δεν δόθηκε πέναλτι για τη Liverpool κόντρα στη Southampton.
- Στον αγώνα με την Brighton ακυρώνεται γκολ του Salah ως οφσάιντ. Όσες φορές και να το δεις, οφσάιντ δεν θα ανακαλύψεις.
- Στον ίδιο αγώνα, στις καθυστερήσεις δίνεται αυστηρό πέναλτι στην Brighton με συνέπεια να ισοφαρίσει σε 1-1. Ο ίδιος ο προπονητής της Graham Potter, προς τιμήν του το χαρακτήρισε αμφισβητούμενο…
- Στο 1-1 με τη Fulham, στην αρχή της φάσης γίνεται επιθετικό φάουλ στον Salah. Ομίχλη, παίζετε.
- Στο 0-0 με τη Newcastle ο τερματοφύλακας κλειδώνει το πόδι του Mane στη μικρή περιοχή για να μη φτάσει την μπάλα. Ομίχλη, παίζετε και πάλι.
- Στην πρόσφατη ήττα από τη Southampton δεν δίνεται καθαρό πέναλτι σε απόκρουση με το χέρι από τον Jack Stephens, αλλά ούτε και πέναλτι σε ανατροπή του Mane από τον Kyle Walker-Peters.
Στα παραπάνω, θα πρέπει να προστεθούν και πολλές άλλες αποφάσεις που ορθώς πάρθηκαν εις βάρος της Liverpool και της στέρησαν βαθμούς, αν και έχουμε πια κάθε λόγο να πιστεύουμε πως άλλες ομάδες δεν θα είχαν τόσο αυστηρή αντιμετώπιση. Αλλά η Liverpool δεν θέλει χάρες. Θέλει μόνο αυτό που δικαιούται: ισονομία.
Η αγγλική διαιτητική «παράδοση»
«Οι διαιτητές της Premier League είναι οι χειρότεροι». Η παραπάνω δήλωση ανήκει στον Neil Warnock, και την είχε κάνει ως προπονητής της Cardiff το 2019 όταν η ομάδα του έπεσε θύμα «σφαγής» κόντρα στην Chelsea. Δεν είναι πια μυστικό: οι Άγγλοι διαιτητές στο σύνολό τους είναι μέτριοι και η εφαρμογή του VAR έχει καταντήσει ανέκδοτο. Διαρκείς συσκέψεις, επαναλαμβανόμενα σεμινάρια, ατέρμονες προτάσεις, δεν βελτιώνουν την εικόνα και τον βραχνά του κορυφαίου κατά τα άλλα πρωταθλήματος ποδοσφαίρου στον κόσμο. Ενίοτε γίνεται και μια αυτοκριτική, όπως το 2015 από την Αγγλική Ομοσπονδία, αλλά εντελώς υποκριτικά και προσχηματικά, καθώς οι υπεύθυνοι της αρνούνται πεισματικά να αλλάξουν κάτι ουσιαστικά στον τρόπο λειτουργίας της αγγλικής διαιτησίας. Αν υπάρχει μία σοβαρή ένδειξη παρακμής και σήψης σε μια αθλητική διοργάνωση αυτή είναι όταν αντί να πρωταγωνιστούν οι παίκτες της, πρωταγωνιστούν οι διαιτητές της. Μάθαμε τον Atkinson, τον Oliver, και τον Taylor αντί να μαθαίνουμε ονόματα νέων star ποδοσφαιριστών σε κάθε αγωνιστική.
Οι Άγγλοι διαιτητές είναι οι ιερές αγελάδες στο νησί. Κανείς δεν μπορεί να τους αγγίξει, κανείς να τους αμφισβητήσει. Καρατομήσεις, παραδειγματικές τιμωρίες και εξαιρέσεις από αγώνες όπως συμβαίνουν στην ελληνική ποδοσφαιρική πραγματικότητα μην περιμένετε. Όπως και το να εξηγήσουν τις αποφάσεις τους. Ενώ σε άλλες χώρες επιτρέπεται στους διαιτητές να μιλήσουν στα media, στην Premier League, η μυστικοπάθεια και ο ελιτισμός αισθάνονται ότι συμβάλλουν στο να καθιερωθεί η αντίληψη του αντικειμενικού διαιτητή και του αδιάβλητου πρωταθλήματος. Μάταια όμως. Γιατί όταν οι φίλαθλοι της Arsenal έχουν φωτογραφία στον τοίχο τους τον Mike Dean για να πετάνε βελάκια, τον διαιτητή που τους στέρησε το αήττητο με μία επική σφαγή κόντρα (σε ποιον άλλον) τη Manchester United, και έχουν νικήσει μόλις το 1/3 των αγώνων τους με αυτόν στη σφυρίχτρα, ή όταν οι οπαδοί της Liverpool με το που ακούν Martin Atkinson προετοιμάζουν απογευματινό μνημόσυνο, κι όταν σε κάθε αγωνιστική ο πλανήτης ολόκληρος γελάει με τις τραγελαφικές και αντιφατικές αποφάσεις των Άγγλων διαιτητών, οι μόνοι που μένουν με την αντίληψη πως όλα πάνε καλά είναι η Premier League, η FA και ο Solskjaer. Είναι τυχαίο που διαχρονικά η μόνη ομάδα που δεν έχει, παρά μεμονωμένα, παράπονα από διαιτητές είναι η Manchester United;
Γιατί το έργο το έχουμε ξαναδεί. Αν googlάρεις Howard Webb πάνω πάνω θα σου βγάλει τη δήλωσή του για τη χειρότερη απόφαση της καριέρας του, η οποία κατά γενική ομολογία βοήθησε τη United σημαντικά στο να κατακτήσει τον 18ο τίτλο της. Ένα μούφα πέναλτι κόντρα στην Tottenham που τη βοήθησε να γυρίσει από τον τάφο του 0-2 και να φτάσει στο άνετο 5-2. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς στα 20 χρόνια που μεσουρανούσε η United. Τον Mark Clattenburg που κάναμε και αρχιδιαιτητή στην Ελλάδα, όταν έχει μείνει στην ιστορία για ένα άλλο γκολ που ποτέ δεν είδε και πάλι κόντρα στην Tottenham, όταν η μπάλα ξέφυγε από τον τερματοφύλακα Roy Carrol, πέρασε ολόκληρη τη γραμμή, αλλά ποτέ δεν το είδε; Για την ιστορία η φάση αυτή ανάγκασε τη στοιχηματική εταιρεία William Hill να πληρώσει και όλους όσοι είχαν ποντάρει σε νίκη της Tottenham! Μήπως να θυμηθούμε τη σφαγή της Arsenal από τον Mike Dean; Τις σφαγές της Liverpool από τον Webb; Ή μήπως να θυμηθούμε την Fergie-time όπως έχει μείνει στην ιστορία της Premier League, η επιρροή που ασκούσε ο άλλοτε προπονητής της United για να κρατηθούν καθυστερήσεις μέχρι να βάλει γκολ η ομάδα του; Ο Solskjaer ξέρει. Το έργο το έχει ξαναδεί κι εκείνος. Για την ακρίβεια πρωταγωνιστούσε σε αυτό.
«Φτιάξτε ομάδα να νικάτε και τους διαιτητές»
Η γεμάτη έπαρση φράση που ακούστηκε κάποτε από μεγαλοπαράγοντα του ελληνικού ποδοσφαίρου, ως απάντηση για τις κατηγορίες διαιτητικής εύνοιας της ομάδας του, αποτελεί δυστυχώς τη φιλοσοφία που χαρακτηρίζει και τους φιλάθλους των ομάδων που ευνοούνται απανταχού στον πλανήτη. Όταν κάποιος ευνοείται, σου απαντά «ας είχες καλύτερη ομάδα να νικήσεις και τον διαιτητή». Θράσος!
Όλες οι ομάδες της Premier League, φέτος, αντιμετωπίζουν κουτσή προετοιμασία, τραυματισμούς, απουσία φιλάθλων, έλλειψη διάρκειας και σταθερότητας στο παιχνίδι τους με συνέπεια τις διαδοχικές γκέλες. Ομάδες όπως η Liverpool που βασίζονται πολύ στην ένταση και στην πίεση του αντιπάλου, πλήττονται περισσότερο. Όπως, όμως, δεν αποτελεί άλλοθι για την αγωνιστική καθίζηση μια διαιτητική απόφαση, ομοίως και αντιστρόφως δεν μπορεί να αποτελεί η αγωνιστική καθίζηση άλλοθι να διαπράττονται διαιτητικά εγκλήματα και μάλιστα εις βάρος μίας κυρίως ομάδας. Επειδή, δηλαδή, η Liverpool έπαιξε ένα ημίχρονο κόντρα στη Southampton θα πρέπει να μην τις δοθούν 2 καθαρά πέναλτι; Οι Reds έχουν πληρώσει το VAR και τα διαιτητικά σφάλματα περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ομάδα φέτος, με υπολογισμένους από πρόσφατα δημοσιεύματα χαμένους 8 πόντους.
Στο liverpool.gr, εδώ και 4 μήνες έχουμε αναγνωρίσει τις αγωνιστικές αρετές και τις αδυναμίες κάθε ομάδας από το Big-6, όπως και τις ισόποσα μοιρασμένες πιθανότητές τους για την κατάκτηση του τίτλου. Η Manchester United έχει μια εξαιρετική επιθετική γραμμή, έναν σπουδαίο επιθετικό μέσο, τον Bruno Fernandes, και έναν τερματοφύλακα που αν και κάνει γκάφες, στα φεγγάρια του είναι εκνευριστικά απροσπέλαστος. Μέχρι εκεί όμως. Ομάδα δίχως στρατηγικό πλάνο, δίχως αξιόλογο προπονητή, χωρίς αμυντικό χαφ και σοβαρή αμυντική γραμμή δεν μπορεί να διεκδικεί πρωτάθλημα.
Αυτές τις μέρες σε ελληνικό αθλητικό site διάβασα τον τίτλο άρθρου «Πώς η Manchester United από ανέκδοτο διεκδικεί τίτλο». Με κάθε σεβασμό προς τον συντάκτη, δεν μπήκα καν στον κόπο να το διαβάσω. Όποιος βλέπει Premier League σταθερά, γνωρίζει το πώς. Συν 8 πόντοι για εκείνη από διαιτητικές αποφάσεις, μείον 8 πόντοι για τη Liverpool και την έχεις την απάντηση. Θυμίζει την πρώτη χρονιά του Μπάγεβιτς στον Ολυμπιακό, το 1996-97. Όταν οι βουτιές των επιθετικών του, του χάρισαν το 1ο πρωτάθλημα βάζοντας τη βάση για το μετέπειτα σερί τίτλων. Λίγο σπρώξιμο μωρέ στην αρχή και μετά θα πάρει μπρος. Έγκλημα είναι; Ναι είναι. Η Manchester United ήταν πάντα η βιτρίνα της Premier League. Ούτε η Chelsea, ούτε η Liverpool, ούτε η Arsenal. Πάνω της στηρίχθηκε όλο το εμπορικό revival του αγγλικού πρωταθλήματος από το 1992 και μετά. Αυτήν φρόντιζαν και «γυάλιζαν» για 20 χρόνια Premier League, FA & Sky Sports.
Οι καιροί όμως άλλαξαν. Η ανάδειξη νέων πρωταγωνιστών, όπως είναι ο Pep και ο Klopp απογείωσαν τη δημοφιλία της Premier League καθιερώνοντας την ως την πασαρέλα του πιο σύγχρονου και εξελιγμένου ποδοσφαίρου. Οι αγώνες της πριν τον Covid-19 έφτασαν στο απόγειο της εμπορικότητας τους. Αν η Premier και η Αγγλική Ομοσπονδία επιθυμούν να γυρίσουν τον χρόνο πίσω και αντί για τις επικές αγωνιστικές μάχες, να πρωταγωνιστούν οι συγκλονιστικές διαιτητικές γκάφες που θα βοηθήσουν να επανέλθει στον θρόνο της η πιο εμπορική ομάδα στο νησί, δικαίωμά τους. Αν αυτό πιστεύουν ότι εξυπηρετεί τα «συμφέροντά» τους, πάσο.
Κάτι τέτοιο, όμως, δεν θα εξελίξει το κορυφαίο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου στον πλανήτη, αλλά θα το μετατρέψει στην κορυφαία ποδοσφαιρική παράγκα του πλανήτη. Τόσο απλά, τόσο καθαρά.